Պատգամավորի համար նախարարի ասածն օրենք չէ

2016-ին նախատեսված սուբսիդավորվող դիզվառելիքի և պարարտանյութի հարցի շուրջ տարակարծություն է ծագել գյուղնախարար Սերգո Կարապետյանի և ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության, գյուղատնտեսության և բնապահպանության հանձնաժողովի անդամ Արմեն Ավետիսյանի միջև։ Պատգամավորն առաջարկել է սուբսիդավորել նաև խոշոր հողօգտագործողներին։ Առաջարկը «ցնցող» էր, հատկապես այն իրողությունը, որ Հայաստանում որպես կանոն, «խոշորները» հենց իրենք են՝ իշխանության ներկայացուցիչները։ Որքանո՞վ է ճիշտ սուբսիդավորել խոշոր հողօգտագործողին, որը ֆինանսական խնդիր չունի՝ հարցրինք ԱՐՄԵՆ ԱՎԵՏԻՍՅԱՆԻՆ։

-Փորձեմ պարզաբանել գյուղնախարարին ուղղված հարցս. այն վերաբերում է ոչ թե գերխոշորներին, այլ խոշորներին։ Խնդիրն այն է, որ պարարտանյութը և դիզվառելիքը տրամադրվում են մինչև 3 հա ունեցող հողօգտագործողներին, սակայն 5,5 հա ունեցողը չի կարող օգտվել այդ սուբսիդավորումից՝ դիզվառելիքի և պարարտանյութի տեսքով։ Հարց է առաջանում՝ ինչո՞ւ չպետք է նա օգտվի։ Եվ երբ ես առաջարկում եմ սուբսիդավորվող պարարտանյութն ու դիզվառելիքը հատկացնել նաև խոշոր հողօգտագործողներին, նկատի ունեմ 3 հա-ից ավելի հող ունեցողներին։ Հասկանալի է, ծրագիրը, որ իրականացնում է պետությունը, ունի սոցիալական ուղղվածություն, և այդ տեսակետից Ձեր հարցադրմանը համամիտ եմ։ Իհարկե, խոսքը գերշահույթ ունեցողների մասին չէ, ես բնավ նրանց նկատի չունեմ։ Բերեք խնդիրը տարանջատենք և դիտարկենք միջին և խոշոր հողօգտագործողների տեսանկյունից։ Օրինակ, համայնքում մեկն ունի 2,5 հա հողատարածք և օգտվում է սուբսիդավորվող պարարտանյութից ու դիզվառելիքից, մյուսը, որի հողատարածքը 4-5 հա է, չի կարող օգտվել նույն բարիքից։ Ձեր հարցին հարցով եմ ուզում պատասխանել, ակնկալելով պատասխան։ Չե՞ք կարծում, որ փոքր, միջին և չափավորության սահմաններում խոշոր հողօգտագործողները պետք է հավասար պայմաններում աշխատեն։
-Որպեսզի իմ պատասխանը հիմնավոր լինի, կարծում եմ, նախ պետք է հասկանալ, թե որքան են տարբերվում 3 հա և 5 հա ունեցող հողօգտագործողների եկամուտները։ Արդյո՞ք 5 հա ունեցողի եկամուտները նույնն են, ինչ 3 հա ունեցողներինը։
-Այո։ Ասեմ ավելին, անգամ 20 հա ունեցող հողօգտագործողի եկամտաբերությունը բարձր չէ, կարելի է ասել, այդ առումով նա նույն հարթության մեջ է, ինչ 3 հա ունեցողը։
-Ինչպե՞ս։
-Ասեմ՝ մեզ մոտ զարգացած է էքստենսիվ հողագործությունը և ոչ ինտենսիվը։ Իրականությունը հետևյալն է. եթե 1 հա-ն մշակելու համար ծախսվում է որոշակի X գումար, դա չի նշանակում, որ ամեն 1 հա-ի դեպքում այդ գումարը նվազում է։ Այսինքն, հողատարածքի, լինի 5 թե 3 հա, ծախսը նույնն է։ Այլ բան է, եթե հողօգտագործողը կիրառում է նորարարական տեխնոլոգիաներ, այս դեպքում նա լուրջ տնտեսում է ունենում։ Սակայն սա այդ դեպքը չէ, հասկանալի է, որ նոր տեխնոլոգիաների համար ներդրումներ են պահանջվում։ 90-ականների սկզբին հողի սեփականաշնորհման ժամանակ, նույն համայնքում որոշ հողօգտագործողների հասել է 2 հա, մյուսներին՝ 7, և այսպես շարունակ, ըստ ընտանիքի անդամների, հետևաբար, այս հանգամանքը հաշվի առնելով էլ պետք է դիտարկել սուբսիդավորվող պարարտանյութի և դիզվառելիքի տրամադրումը, քանի որ վերջիններս գերխոշորների մեջ ընդգրկված չեն։
-Այդ դեպքում գյուղատնտեսության նախարարին հարց ուղղելիս գուցե խոշորների փոխարեն պետք է օգտագործեիք փոքր և միջին հողօգտագործողներ հասկացությո՞ւնը, որպեսզի հարցադրումը պարզ լիներ։
-Ձեզ հետ համաձայն եմ, գուցե պետք է ասեի համեմատական խոշոր, սակայն պարոն նախարարը հասկացավ՝ խավը նկատի ունեմ։
-Սակայն գյուղնախարարը Ձեր առաջարկությանը համամիտ չէր, և շեշտեց, որ ծրագիրը սոցիալական ուղղվածություն ունի։ Նախարարի մոտեցումն ընդունելի՞ է Ձեզ համար։
-Ոչ։ Իմ նշած խնդիրը ևս սոցիալական ուղղվածության է, քանի որ խոսքը 100-150 հա ունեցող հողօգտագործողների մասին չէ։ Հավատացեք, վերջիններս իրենք էլ իրենց թույլ չեն տա օգտվել սուբսիդավորումից։ Որպես ԱԺ գյուղատնտեսության և բնապահպանության մշտական հանձնաժողովի անդամ կարող եմ փաստել, որ երեք հա-ից ավելի հողատարածք ունեցող հողօգտագործողները վերջին 3-4 տարում անընդմեջ դիմում են մեզ՝ այդ խնդիրը կարգավորելու՝ սուբսիդավորված դիզվառելիքից, պարարտանյութից օգտվելու խնդրանքով։ Եթե 2016-ի բյուջեի նախագծով 51 %-ով ավելանում է սուբսիդավորման ծավալը, կարելի է ընդլայնել նաև հողօգտագործողների շրջանակը՝ ներառելով 3 հա-ից ավելին ունեցողներին։
-Դուք, որպես օրենսդիր, 3-4 տարի շարունակ տեղյակ լինելով խնդրին, ի՞նչ եք արել այդ ուղղությամբ։
-Ամեն տարի պետբյուջեի քննարկման ժամանակ բարձրացնում եմ այդ հարցը։
-Լավ, տեսնում եք, որ դա արդյունք չի տալիս։
-Մենք իրավունք ունենք առաջարկ ներկայացնելու բյուջեի նախագծում ընդգրկելու համար։ Ես գրավոր առաջարկ կներկայացնեմ կառավարությանը՝ 51 % սուբսիդավորման ծավալի ավելացման դեպքում 3 հա-ի չափորոշիչը դարձնել մինչև 10 հա, որի մեջ Ձեր նշած գերխոշոր հողօգտագործողները չեն կարող ընդգրկվել։

Զրուցեց
Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆԸ

Հեղինակի նյութեր

• ՃՇՀԱՀ-ն և Ստավրոպոլի «Հյուսիս-Կովկասյան դաշնային» համալսարանը հեռահար եղանակով ստորագրեցին «Մեծ Կովկաս կոնսորցիում ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը
• «Հան­ցա­վոր ան­գոր­ծու­թ­յուն են դրսևո­րում ՀՀ իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը»
• «Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի քա­ղա­քա­կան լու­ծու­մը պետք է գտն­վեր այս պա­տե­րազ­մից ա­ռաջ»
• ՃՇՀԱՀ-ի հետ համագործակցության շրջանակներում բացվեց ինտերակտիվ ուսուցման ռուսաց լեզվի առաջին կենտրոնը
• «Դուռ-լու­սա­մուտդ պինդ փա­կիր, ու­րի­շին գող մի հա­նիր»
• Կռա­պաշ­տու­թ­յու­նը քան­դեց Հա­յաս­տա­նը
• «Նո­յեմ­բե­րի 4-ի դրու­թ­յամբ Շու­շիում մեր դիր­քե­րը բո­լոր ա­ռում­նե­րով նպաս­տա­վոր են ե­ղել»
• «Որ­քան հիաս­թափ­ված եմ նախ­կին իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից, այն­քան էլ հիաս­թափ­ված եմ ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րից»
• ՃՇՀԱՀ-ն 6 մլն դրամ է փոխանցել «Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամին և «Հայրենիքի պաշտպանի վերականգնողական կենտրոն»-ին
• ՃՇՀԱՀ հոգաբարձունների խորհրդի նիստում մեկ րոպե լռությամբ հարգեցին Ղարաբաղի պատերազմում իրենց կյանքը հանուն հայրենիքի զոհաբերած նահատակների հիշատակը
• «Պատերազմ և խաղաղության» նոր տարբերակը․ «վաճառված է» Արցախը, վտանգված է Հայաստանը
• Պա­տե­րազ­մի պայ­ման­նե­րում փաս­տա­թուղթն ին­չու՞ բո­վան­դա­կա­յին փո­փո­խու­թ­յուն չի կրել
• Արդեն ե­րեկ պետք է մե­կու­սաց­վեին և պար­տա­դիր թես­տա­վոր­վեին
• Գեր­շա­հույթ` պա­տե­րազ­մի հաշ­վին
• «Լար­վա­ծու­թ­յան մե­ծաց­մա­նը զու­գա­հեռ ես-ը ա­վե­լի է ձուլ­վում մենք-ին»
• «Հա­յե­րը ոչ միայն լավ գոր­ծա­րար­ներ են, այլև լավ մար­տիկ­ներ»
• ՃՇՀԱՀ-ը 15 մլն 500 հազար դրամ է փոխանցել «Հայաստան համահայկական հիմնադրամին»
• «Մեր ամ­րոց­նե­րի պա­տե­րի տակ լավ ջարդ են ու­տում և ու­տե­լու են»
• ՊԵԿ-ը միանձ­ն­յա՞ է ո­րո­շել
• Վլադ Ասատրյանը միաձայն վերընտրվեց ՃՇՀԱՀ հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ

Մեկնաբանություններ